فرار مالیاتی سفیدپوش‌ها

این حکایت و حال‌وروز را احتمالاً شما هم دیده و تجربه کرده‌اید چرا که دیگر این روزها کمتر کسی با خود پول نقد حمل می‌کند و تقریباً همه فروشنده‌ها برای راحتی مشتریان خود از دستگاه کارت‌خوان استفاده می‌کنند از باقالی فروش سر چهارراه که به چند زبان زنده دنیا در چهار طرف چرخ خود نوشته «کارت‌خوان موجود است» تا دست‌فروشان مترو که از جیبشان چند نوع کارت‌خوان بیرون می‌آید. اما انگار دراین‌بین برخی از اصناف در نوستالژی و گذشته گیر کرده‌اند و هر بار با بهانه‌هایی این تکنولوژی را پس می‌زنند. یا کارت‌خوان ندارند یا کارت‌خوانشان خراب است یا کارت‌خوان هست؛ اما مشکل خط تلفن دارند. خلاصه که نداریم، نمی‌خواهیم، همینی که هست.

پزشکی که شانه خالی می‌کند

برخی از پزشکان علاوه بر فرار مالیاتی بیماران را هم به‌زحمت می‌اندازند و وجود کارت‌خوان برای بسیاری تبدیل به مطالبه شده؛ اما سؤالی که پیش می‌آید دلیل این فرار مالیاتی چیست؟ قشری که کم پول درنمی‌آورد چرا خودش را تافته‌جدابافته می‌داند و از  مالیات دادن طفره می‌رود؟

فرار مالیاتی عمده‌ترین معضلی است که نظام‌های مالیاتی در بسیاری از کشورهای جهان برای برقراری عدالت اجتماعی با آن مواجهه هستند. فرار مالیاتی باعث می‌شود درآمدها در سطح جامعه به نحو متناسب توزیع نشده و مثل ترازو کفهٔ گروه‌های خاصی از ثروت انباشته شود و همین نامتوازن شدن، شکاف طبقاتی را ایجاد می‌کند که  تنش سیاسی و اجتماعی در جامعه را به همراه دارد به طور مثال چرا باید کارمندان و کارگران و خرده‌فروشان سنگینی مالیات بر دوششان را تحمل کنند؛ اما  قشر پردرآمد با زیرکی و ترفندهایی از زیر بارِ این مسئولیت اجتماعی، شانه خالی ‌کنند!

پول وَدِه، پول زور وَدِه!

باوجودآنکه برخی از کشورهای توسعه‌یافته دنیا اقتصاد خود را از طریق مالیات اداره می‌کنند؛ ولی در برخی کشورها از جمله ایران اهمیت موضوع مالیات آن‌طور که باید جا نیفتاده است؛ چنانچه هرکس درآمد بیشتری دارد مالیات کمتری می‌پردازد و حقوق‌بگیران، کاسبان خرد و تولیدکنندگان کوچک بیشترین سهم مالیات پرداختی کشور را دارند. متأسفانه بسیاری از افراد نمی‌دانند چرا مالیات می‌دهند و این مالیات صرف چه کاری می‌شود همین مسئله باعث شده تا برخی از مشاغل دست به فرارهای مالیاتی بزنند چرا که مالیات را پول زوری می‌دانند که به جیب دولت می‌رود.

شاید اگر فرهنگ‌سازی درستی در حوزه مالیات اتفاق می‌افتاد امروزه کشور در حوزه سلامت، آموزش و غیره با مشکل روبه‌رو نبود برای مثال اگر مالیات پزشکان به‌درستی جمع‌آوری می‌شد و این مالیات صرف زیرساخت‌های حوزه سلامت می‌شد امروز در ایران با کمبود هزاران تختخواب روبه‌رو نبودیم.

از منشی‌های میلیاردی تا سکه و دلار برای جراحی

در این دورزدن‌های قانون و فرار مالیاتی طبق گفته سازمان امور مالیاتی بیش از یک‌سوم این گزارش‌های مردمی مربوط به تخلفات پزشکان و دندانپزشکان بوده شاید فکر کنید که فقط به نداشتن دستگاه کارت‌خوان یا گرفتن پول نقد گزارش شده؛ اما عجیب این که ماجرا محدود به همین گزارش‌ها نیست و  مردم از پزشک‌هایی گزارش داده‌اند که در ازای جراحی از بیمار سکه یا دلار درخواست کرده و در صورت عدم توافق با بیمار همکاری نمی‌کنند. مورد دیگر هم دادن شماره حسابی است که به نام خود دکتر نیست و در بیشتر مواقع همه هزینه‌ها به‌حساب منشی مطب یا کلینیک واریز می‌شود.

هر خطایی، سزایی دارد

طبق قانون هر پزشک بر اساس نوع فعالیت خود (استخدام در مراکز درمانی، داشتن مطب و یا همکاری غیر استخدامی با مراکز درمانی) مشمول مالیات خواهد شد و با فرار کنندگان این امر برخورد صورت می‌گیرد.

طبق گفته وحید عزیزی مدیرکل دفتر بازرسی سازمان امور مالیاتی کشور، از ابتدای امسال و  ۹ هزار گزارش ثبت شده مردمی بخش بزرگی از آن مربوط به عدم استفاده از دستگاه پرداخت بانکی (پوز) است. برای نیمی از آن‌ها علاوه بر پیامک هشدار، درخواست درج در پرونده مالیاتی و بررسی‌های بیشتر برای ادارات ارسال شده است.

همچنین طبق ماده ۲۷۴ قانون مالیات‌های مستقیم،  اگر فرار مالیاتی توسط شخص حقیقی رخ‌داده باشد مجازات آن از ۶ ماه تا ۲ سال حبس و جریمه نقدی است در صورت تکرارشدن و نادیده‌گرفتن امکان  باطل شدن پرونده و مدرک هم وجود دارد.

اگه می‌تونی سوت بزن

بی‌تفاوت ردشدن از بعضی کارها بدون آنکه متوجه عواقب آن باشیم، می‌تواند نتیجه معکوسی داشته باشد. شاید نداشتن کارت‌خوان و دیدن تخلف برای خیلی از ما بی‌اهمیت باشد؛ اما ممکن است بر زندگی و روحیه بسیاری از بیماران و اشخاص تأثیرگذار باشد؛ بنابراین از طریق سرشماره ۱۰۰۰۱۵۱۵ به سازمان امور مالیاتی کشور، همچنین سامانه ۱۵۲۶ (مرکز ارتباط مردمی سازمان امور مالیاتی کشور) و بخش سوت‌زنی (گزارش تخلفات اداری و فرار مالیاتی) به نشانی intamedia.ir  می‌توانید گزارش خود از فرد متخلف را ارسال کنید.

انتهای متن/ فاطمه ناجی